CHAsset:
Στιχηρό των Χριστουγέννων, τοιχογραφία

Simple item page
dc.coverage.spatialhttps://sws.geonames.org/12261400/
dc.date1267/68 – 1296 μ.Χ.el-GR
dc.date.accessioned2023-05-15T08:54:26Z
dc.date.available2023-05-15T08:54:26Z
dc.descriptionΣτον νάρθηκα του καθολικού της μονής Βλαχέρνας, και συγκεκριμένα στο βόρειο αψίδωμα του δυτικού τοίχου, εικονίζεται το Στιχηρό των Χριστουγέννων («Τι Σοι Προσενέγκωμεν, Χριστέ»). Στο κέντρο της παράστασης παριστάνεται καθισμένη στον θρόνο η Παναγία. Στην αριστερή πλευρά της Παναγίας βρίσκονται οι μάγοι, οι οποίοι κρατούν ορθογώνια κιβωτίδια με τα δώρα που θα προσφέρουν στον νεογέννητο Χριστό. Αντίστοιχα, στη δεξιά πλευρά εικονίζονται δύο βοσκοί, εκ των οποίων ο μικρότερος σε ηλικία δείχνει με το χέρι προς τα επάνω, σε μαρτυρία του θαύματος, και γυρίζοντας σκύβει και αγκαλιάζει τον γέρο βοσκό από τον ώμο. Κάτω από τους μάγους παριστάνονται η Γη και η Έρημος προσωποποιημένες. Η Γη είναι μία γυναικεία μορφή, ντυμένη με πολύτιμη ενδυμασία, η οποία προσφέρει στον Χριστό ως δώρο το σπήλαιο, σύμφωνα με το Στιχηρό, αλλά και όπως επιβεβαιώνει η επιγραφή που σώζεται: «Η ΓΗ ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟΝ». Η Έρημος, η οποία παρουσιάζεται ως ηλικιωμένη γυναίκα με άσπρη ενδυμασία, προσφέρει στον Χριστό ως δώρο μία ορθογώνια κιβωτιόσχημη φάτνη. Στο κάτω μέρος της παράστασης απεικονίζονται δύο ομάδες ανθρώπων, μεταξύ των οποίων διακρίνονται βασιλείς, ιερωμένοι, μοναχοί και λαϊκοί. Οι άνθρωποι προσφέρουν στον Χριστό ως δώρο τη μητέρα του. Στην πάνω ζώνη της σκηνής θα πρέπει να υπήρχαν οι άγγελοι, οι οποίοι σύμφωνα με το Στιχηρό προσφέρουν τους ύμνους, και οι ουρανοί οι οποίοι προσφέρουν τα αστέρια.el-GR
dc.identifier.urihttps://web.voeska.com/handle/idx/5708
dc.subject.otherΖωγραφική/Σχέδιο
dc.subject.otherΛατρεία και Προσευχή
dc.subject.otherΚαλλιτέχνες
dc.subject.otherΙερή μορφή
dc.subject.otherΕυγενείς
dc.titleΣτιχηρό των Χριστουγέννων, τοιχογραφίαel-GR
dc.typeΑντικείμενοel-GR
dcterms.isReferencedByΑΧΕΙΜΑΣΤΟΥ-ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ Μ. (1988). Η ερμηνεία μιας τοιχογραφίας στη μονή της Βλαχέρνας κοντά στην Άρτα. Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, 13, 301–306. https://doi.org/10.12681/dchae.997
dcterms.isReferencedByΔ.Γιαννούλης, (2007), Οι τοιχογραφίες των Βυζαντινών Μνημείων της Άρτας κατά την περίοδο του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
dcterms.isReferencedByL. Fundic, Η μνημειακή τέχνη του Δεσποτάτου της Ηπείρου την περίοδο της δυναστείας των Κομνηνών Αγγέλων(1204-1318), Διδακτορική Διατριβή, ΑΠΘ 2013
dcterms.rightsΕφορεία Αρχαιοτήτων Άρταςel-GR
dcterms.rightsHolderΕφορεία Αρχαιοτήτων Άρταςel-GR
dcterms.temporalΙστορικές περίοδοι της Ελλάδας::Βυζαντινή περίοδος (324-1453 μ.Χ.)::Ύστερη Βυζαντινή Περίοδος (1204-1453 μ.Χ.)el-GR
dcterms.typeΤύποι αντικειμένων::Αρχιτεκτονικό μέλος::Τοίχος::Τοιχογραφίαel-GR
dspace.entity.typeCHAsset
local.chasset.commentsΤο Στιχηρό των Χριστουγέννων στη μονή Βλαχερνών αποτελεί ένα από τα πρωιμότερα δείγματα του θέματος, που όπως πιστεύεται διαμορφώθηκε σύμφωνα με τα πρότυπα της αυτοκρατορικής εικονογραφίας. Η θέση, το μέγεθος και η λαμπρότητα της παράστασης εναρμονίζονται με το θέμα της τοιχογραφίας στο νότιο αψίδωμα της ίδιας πλευράς, με τη Λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας Οδηγήτριας στην Κωνσταντινούπολη. Πηγή έμπνευσης της σκηνής αποτελεί το ιδιόμελο που ψάλλεται στον Εσπερινό των Χριστουγέννων αλλά και στη σύναξη της «Υπεραγίας Θεοτόκου εν Βλαχέρναις», που γιορτάζεται την επόμενη ημέρα, στις 26/12. Χρονολογείται στο τέλος του 13ου αιώνα. Το πρώτο χρονολογημένο δείγμα είναι η αντίστοιχη τοιχογραφία από την Περίβλεπτο της Αχρίδας, το 1296. Η παράσταση εντοπίζεται στη μεταβυζαντινή ζωγραφική, σε τοιχογραφίες μοναστηριακών εκκλησιών και σπάνια σε εικόνες.el-GR
local.chasset.generalCategoryhttps://voeska.athenarc.gr/vocabularies/chAssetTypes/ArchitecturalFeature
local.chasset.isAnnotatedByΠόσο σημαντική θεωρείτε ότι είναι η διακόσμηση σε έναν θρησκευτικό ναό;
local.chasset.isAnnotatedByΤι είναι το Στιχηρό των Χριστουγέννων;
local.chasset.landingPagehttps://web.voeska.com/portal/exhibitpage/5708
local.chobject.currentLocationΝαός Παναγίας Βλαχέρναςel-GR
relation.isQuestionForCHAsset93d855ac-045a-4ee3-b149-0891d068b720
relation.isQuestionForCHAsset0ef14ae2-81c7-4711-a119-916927ee37b3
relation.isQuestionForCHAsset.latestForDiscovery93d855ac-045a-4ee3-b149-0891d068b720

Files

Original bundle

Now showing 1 - 3 of 3
Thumbnail Image
Name:
Στιχηρό των Χριστουγέννων.JPG
Size:
8.62 MB
Format:
Joint Photographic Experts Group/JPEG File Interchange Format (JFIF)
Description:
Download
Thumbnail Image
Name:
Στιχηρό των Χριστουγέννων (1).JPG
Size:
1.51 MB
Format:
Joint Photographic Experts Group/JPEG File Interchange Format (JFIF)
Description:
Download
Thumbnail Image
Name:
Στιχηρό των Χριστουγέννων, λεπτομέρεια.png
Size:
15.08 MB
Format:
Portable Network Graphics
Description:
Download

License bundle

Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections

Βυζαντινοί Χρόνοι