CHAsset: Επιτύμβια στήλη, ναόσχημη
Rights
Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας
Rights owner
Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας
Museum/Catalogue No.
02982
Chronology
Αρχές 2ου αιώνα π.Χ.
What is it?
Ενεπίγραφη (με επιγραφή) αετωματική (από το τριγωνικό τμήμα στην κορυφή της στήλης, που έχει ως πηγή έμπνευσης τα αετώματα των κτιρίων) στήλη. Εξαιτίας της μορφής της ονομάζεται και ναόσχημη, γιατί μοιάζει με πρόσοψη ναού. Είναι σχεδόν ακέραιη και κατασκευασμένη από ασβεστόλιθο. Ακολουθώντας την αρχιτεκτονική του ναού, η στήλη ορίζεται δεξιά και αριστερά από δύο ημικίονες με κορινθιακά κιονόκρανα, πάνω από τα οποία βρίσκεται ιωνικό επιστύλιο (το οριζόντιο τμήμα πάνω από τα κιονόκρανα) με δύο σειρές γραμμάτων. Τα στοιχεία των θανόντων. Ανεβαίνοντας βλέπουμε τη ζωφόρο (την οριζόντια ταινία που περιτρέχει τους ναούς και συνήθως φέρει γλυπτό διάκοσμο), η οποία είναι ακόσμητη. Στο πάνω μέρος έχουμε το αέτωμα, το οποίο στην ένωσή του με τη ζωφόρο κοσμείται από γεισίποδες (οδοντωτές προεξοχές του γείσου που ονομάζονται γεισίποδες ή οδόντες ) και στο κέντρο του με έναν οκτάφυλλο ρόδακα. Από το πάνω μέρος απουσιάζουν τα τρία ακρωτήρια. Στο επιστύλιο που προαναφέραμε, με εγχάρακτα γράμματα ύψους 0,025μ. αναγράφεται σε δύο σειρές η επιγραφή:
"ΛΥΣΙΚΡΑΤΗΣ / ΣΩΤΙΔΗΣ ΑΡΚΕΣΩ / ΣΩΤΕΛΕΩΣ
ΛΥΣΙΚΡΑΤΕΩΣ / ΤΙΜΑΡΧΙΔΑ".
Στην επιγραφή αναφέρονται τρία κύρια ονόματα και τρία πατρώνυμα. Ο Λυσικράτης του Σωτέλεως ήταν πατέρας του Σωτίδη και η Αρκεσώ κόρη του Τιμαρχίδα ήταν πιθανώς σύζυγος ενός εκ των δύο.
What else do we know about it?
Η στήλη, η οποία χρονολογείται στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ., βρέθηκε στο οικόπεδο Χαρίτου-Μανάρα στην οδό Κομμένου, περιοχή όπου εκτείνεται η Δυτική Νεκρόπολη και συγκεκριμένα στο Πολυάνδριο. Οι λίθινες στήλες τοποθετούνταν από τους συγγενείς ως σήμα επάνω στους τάφους, στη μνήμη των νεκρών. Στην Αμβρακία έχει εντοπιστεί ένα μεγάλο σύνολο ταφικών στηλών, στην πλειονότητα του από το Δυτικό νεκροταφείο. Είναι κυρίως κατασκευασμένες από ντόπιο ασβεστόλιθο, σε τοπικά εργαστήρια λιθοξοΐας. Το κατώτερο τμήμα τους συνήθως δεν ήταν δουλεμένο, καθώς τοποθετούνταν σε βάσεις ή απευθείας στο χώμα, ενώ στο επάνω μέρος παρατηρείται ανοδική μείωση και οριζόντια επίστεψη ή αετωματική απόληξη. Οι ναόσχημες στήλες, όπως η συγκεκριμένη, είναι σπάνιες και ανάγονται στον 3ο-2ο αιώνα π.Χ. Στις επιτύμβιες στήλες το όνομα του νεκρού ή της νεκρής συνοδεύεται από το πατρώνυμο, ενώ σπανιότερα αναγράφονται ο τόπος καταγωγής, το επάγγελμα ή κάποια επίκληση (π.χ. Χαίρε). Η συγκεκριμένη στήλη βρίσκεται στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Άρτας στην Αίθουσα Α, Νεκροταφεία Αμβρακίας, Επιτύμβιες Ι Ελεύθερες.
Historical figures
Historical events
Keywords
Place of discovery
Building materials
Where is it currently located?
Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας, Έκθεση, Αίθουσα Α, Νεκροταφεία Αμβρακίας, Επιτύμβιες Ι Ελεύθερες.
Dimensions
How was it found?
Ανασκαφή στο οικόπεδο Χαρίτου- Μανάρα στην οδό Κομμένου
Referenced in
Οδηγός Αρχαιολογικού Μουσείου Άρτας, Αμβρακία, ΛΓ ΕΠΚΑ, ΥΠΠΟ, Αθήνα 2008
ΑΜΒΡΑΚΙΑ, Η πόλη και τα μνημεία της, ΕΦΑ Άρτας, ΥΠΠΟΑ, Άρτα 2015
ΑΜΒΡΑΚΙΑ, Η πόλη και τα μνημεία της, ΕΦΑ Άρτας, ΥΠΠΟΑ, Άρτα 2015