CHAsset: Πελίκη, ερυθρόμορφη
Rights
Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας
Rights owner
Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας
Museum/Catalogue No.
05493
Chronology
Αρχές 4ου αιώνα π.Χ.
Historical Period
What is it?
Ακέραιη ερυθρόμορφη πελίκη. Φέρει βάση ψηλή δισκόμορφη, με κάθετα τοιχώματα, το εσωτερικό της οποίας είναι κοίλο με κοκκινωπό επίχρισμα. Το σώμα είναι σφαιρικό και ο λαιμός διακοσμείται με γραπτά φύλλα δάφνης. Οι λαβές είναι κάθετες ταινιωτές με κεντρική νεύρωση, ενώ το χείλος φέρει πλατύ περιχείλωμα και μελανή κυματοειδή σπείρα. Στο σώμα στις δύο όψεις αναπτύσσονται δύο ερυθρόμορφες παραστάσεις ύψους 0,14μ. Ορίζονται δεξιά και αριστερά από ανθέμια, τοποθετημένα κάτω από τις λαβές, εκφυόμενα από ζεύγη ελίκων και κάτω 'πατούν' σε στενή ζώνη μαιάνδρου και επιστέφονται από οριζόντια τοποθετημένα, στη γένεση του λαιμού, φύλλα δάφνης. Στην α' όψη παριστάνεται σε στάση 3/4 προς τα αριστερά (για τον θεατή) καθήμενη γυναικεία μορφή. Η μορφή κάθεται σε δυσδιάκριτο θρόνο με χαμηλό ερεισίνωτο( πλάτη). Φοράει ποδήρη χίτωνα και ιμάτιο, οι πτυχώσεις του οποίου ακολουθούν την κίνηση του σώματος. Φέρει ψέλλιο (βραχιόλι), ενώτια (σκουλαρίκια) και διάδημα, αποδοσμένα με λευκό επίθετο χρώμα. Ακουμπά το αριστερό της χέρι που είναι λυγισμένο στον αγκώνα στο ερεισίνωτο(πλάτη) του καθίσματος ενώ με το δεξί ανασηκώνει το ιμάτιο (ένδυμα που μπαίνει εξωτερικά του χιτώνα) της ακριβώς πάνω από το δεξί της ώμο. Κάτω από το θρόνο όρθιος μελανόχρωμος κύκνος. Πίσω της (και αριστερά της) όρθια γυναικεία μορφή σε στάση 3/4 προς την καθιστή μορφή, φορά ποδήρη χιτώνα και ιμάτιο. Στηρίζει το δεξί της χέρι σε θύρσο και με το αριστερό συγκρατεί το ιμάτιό της στο ύψος της μέσης. Φοράει, επίσης, ενώτια και περιδέραιο αποδοσμένα με λευκό επίθετο χρώμα. Μπροστά (και δεξιά της καθήμενης μορφής) δέντρο -πιθανόν ελιά- και σχηματοποιημένο φυτικό κόσμημα που απολήγει σε άνθος λωτού και σπειροειδή έλικα. Αριστερά (για το θεατή) από το δέντρο παριστάνεται όρθια γυναικεία μορφή σε κατατομή με ποδήρη χιτώνα ζωσμένο στη μέση και μαντηλοδεμένη κεφαλή. Έχει τα δυο της χέρια προτεταμένα προς την ένθρονη γυναικεία μορφή πιθανώς σε στάση δέησης. Στη β΄ όψη φέρει στο κέντρο όρθια ανδρική γυμνή μορφή σε στάση 3/4, με τα προτεταμένα χέρια. Με το δεξί χέρι κρατά δύο μελανόχρωμα κλαδιά, πιθανώς δάφνης. Στη στραμμένη προς τα δεξιά κεφαλή φέρει διάδημα αποδοσμένο με λευκό επίθετο χρώμα. Η μορφή αυτή πλαισιώνεται εκατέρωθεν από δύο φτερωτές μορφές, τις Νίκες. Η Νίκη -δεξιά της ανδρικής μορφής- αποδίδεται σε στάση 3/4 , με το δεξί χέρι λυγισμένο και προτεταμένο προς την κεφαλή του ανδρός και με το αριστερό λυγισμένο στο ύψος της μέσης. Η Νίκη -αριστερά της ανδρικής μορφής- αποδίδεται σε κατατομή με το δεξί χέρι προτεταμένο και ελαφρώς λυγισμένο στο ύψος του καρπού. Το αριστερό τείνει προς την ανδρική μορφή. Και οι δύο Νίκες φορούν ποδήρη χιτώνα ζωσμένο στη μέση.
What else do we know about it?
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά τεφροδόχα είναι και η πελίκη που αποτελεί μία παραλλαγή του αμφορέα και έχει πλατιά βάση και ευρεία κοιλιά και λόγο της σταθερότητάς της την χρησιμοποιούσαν και οι έμποροι για να αποθηκεύουν ακριβά αρώματα και έλαια. Πρωτοεμφανίστηκε γύρω στο 520 π.Χ. με την αττική ερυθρόμορφη τεχνική. Οι πελίκες της Αμβρακίας, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες τις ερυθρόμορφες και τις μελαμβαφείς. Οι μελαμβαφείς πελίκες κοσμούνται με κατακόρυφες ραβδώσεις στο σώμα και περίτεχνα ανάγλυφα εμβλήματα κάτω από τις λαβές. Σε αρκετές περιπτώσεις φέρουν διακόσμηση δυτικής κλιτυος στο λαιμό και πρόκειται για χαρακτηριστικά προϊόντα των εργαστηρίων της Αμβρακίας. Οι ερυθρόμορφες πελίκες, εγχώριες ή εισηγμένες φέρουν πλούσιες παραστάσεις με σκηνές από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο βίο αλλά και λατρευτικών θεμάτων. Η συγκεκριμένη πελίκη εντοπίστηκε μέσα στη δυτική νεκρόπολη της Αμβρακίας και εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας, στην Αίθουσα Α, Δημόσιος Βίος, Οικονομία.
Historical figures
Historical events
Keywords
Place of discovery
Building materials
Where is it currently located?
Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας, Αίθουσα Α, Δημόσιος Βίος, Οικονομία Προθήκη 6, τραπέζι 3
Dimensions
0,31 x 0,075 x 0,25 x 0,09 μ.
How was it found?
Ανασκαφή: οικ. Θεοδώρου, οδός Κομμένου, Δυτική Νεκρόπολη